Ik krijg wel eens de vraag waar ik toch mijn energie vandaan haal. Hoe ik zo opgewekt en aanwezig kan zijn, zelfs als het even tegenzit. Ik geloof dat dat mijn vitaliteit is, gecombineerd met een flinke dosis optimisme. Maar ook ik voel mij wel eens moe, sinds mijn ziekte in 2019/2020 meer dan voorheen. In dit blog neem ik je mee langs 10 mogelijke oorzaken van vermoeidheid. Misschien zit er nog een verrassende voor je tussen en kun je vandaag nog dingen anders gaan doen.
1. Slecht slapen
Niet voor niets op nummer 1. Misschien ook de meest voor de hand liggende. Een gezonde nachtrust duurt gemiddeld 7-9 uren. Wat is dan een kwalitatief gezonde nachtrust? Je valt binnen 20 – 40 minuten in slaap en je maakt de verschillende slaapfasen meerdere keren door per nacht. Zodat je ook diepe slaap en REM-slaap bereikt. De belangrijkste “gouden” regels voor goed slapen heb ik al eens in een eerder blog Slaap lekker zelf uitgelegd.
2. Te weinig beweging
Of word je moe van bewegen..? Als je weinig fysiek actief bent, zal je ’s avonds wel eens moeite kunnen krijgen met inslapen. Je bent dan onvoldoende moe. Maar het gevolg is: slecht slapen en daardoor overdag moe! Huh? Als je veel achter elkaar zit of ligt dan gaat je verbranding op een laag pitje staan. Je daagt je lichaam niet uit en daardoor raakt het verveeld. De balans tussen voeding en verbranding ervan raakt verstoord. Dit kun je ervaren als vermoeidheid.
3. Emoties -liever niet?
Het onderdrukken, wegstoppen of negeren voor emoties. Vaak lijkt het gemakkelijker om je boosheid, tranen of irritatie maar niet te uiten. Vanuit schaamte of andere reden. Als je dit doet dan ontstaat er kortsluiting tussen je brein en je lijf. Emoties doorvoelen maakt dat je het leven ervaart zoals het zich aandient. Geef je ze geen volledige uitdrukking, dan gaan ze sluimeren. Verdriet verandert in een verbitterd, negatief onderhuids gevoel bijvoorbeeld. Het is steeds lastiger om je echt te verbinden met andere mensen, waardoor je je eenzaam gaat voelen. Zulke negatieve gevoelens -let op: het gaat hier niet meer over kortdurende emoties- trekken je energetisch leeg.
4. Je omstandigheden
Ik geloof dat je meer regie kunt hebben over je welzijn dan je vaak zelf voor mogelijk houdt. Maar je omgeving doet ook mee. Als je te maken hebt met slechte (of geen) woonomstandigheden, armoede, onveiligheid, een liefdeloze relatie dan voel je je slachtoffer van de situatie. Dit gevoel van machteloosheid beïnvloedt weer je gevoel van welzijn, je slapen en je gehele systeem. Het is belangrijk om je veilig te voelen en te kunnen voorzien in je basisbehoeften. Zoek hulp als je met ernstige omstandigheden als deze te maken hebt. Als je je problemen bespreekbaar maakt zul je merken dat er meer mogelijkheden voor je zijn dan waar je zelf aan dacht.
5. Stress
Te veel in de vecht-/ vlucht- of freeze modus staan en onvoldoende tussendoor herstellen is uitputtend. Het kan ook zijn dat je je niet bewust bent van je overmaat aan stress. Bijvoorbeeld als de pandemie of de oorlog verderop je erg angstig of onrustig maakt. Of als je overgevoelig bent voor geluiden, sfeer of negativiteit. Onderschat de kracht van kleine irritaties niet. Als er geen compensatie ofwel ontstress- moment voor tegenover staat dan ook raakt je systeem op hol. Hier word je erg moe van. Sterker nog, het ligt aan de basis van een burn-out. Het begint met vermoeidheid, loopt op naar overspannenheid en wanneer er geen rem is.. de burn-out.
6. Prestatiedrang
Leg jij de lat hoog voor jezelf? Ben je niet tevreden met zilver, maar is alleen goud goed genoeg (je hoeft geen topsporter te zijn om de symboliek te begrijpen)? Als je heel hard moet werken om vervolgens teleurgesteld te raken over het resultaat, daar word je nog eens moe van. Ook hier is het belangrijk om tussentijds op te laden, maar nog meer om te relativeren. Voor wie ben je zo hard aan het werk? Check bij je leidinggevende, je (samenwerkings)partner of opdrachtgever wanneer je de opdracht naar wens hebt uitgevoerd.
7. Voeding -suikers enzo
Vermoeidheid kan ook een simpele lichamelijke oorzaak hebben. Door suikers en veel snelle koolhydraten te eten creëer je sterke schommelingen in je bloedsuikergehalte. Na een hoge piek ontstaat een flinke dip. Die dip voel je als vermoeidheid. Compenseer je dat met een energiedrankje of zoetigheid dan start de cyclus doodleuk weer opnieuw.
Niet alleen teveel, maar ook te weinig eten kan je moe maken. Al meerdere keren heb ik mensen gecoacht die niet in de gaten hadden dat ze chronisch te weinig kcal binnen kregen. Ga je onder je BMR (je minimale energiebehoefte) eten dan raakt je spijsvertering en je hele systeem in de war. Je hebt ook wel degelijk energie nodig uit je voeding.
8. Streng zijn voor jezelf
Iedereen heeft een innerlijke criticus. Die dominante / boze / strenge stem die je bekritiseert. Die criticus die is er om je te beschermen. Maar 9 van de 10 keer is die bescherming niet meer van deze tijd. Dan probeert de criticus jouw innerlijk kind te beschermen van gevaar, van kwaadwillende mensen of situaties uit het verleden. De kunst is om je criticus te herkennen, te bedanken en dan je keuze te maken. Laat je je langer door angst, of door liefde leiden?
9. Jezelf wegcijferen
Heerlijk, als jij iemand bent die altijd klaar staat voor een ander. Fijn dat je zo behulpzaam bent! Maar hoe fijn is dat voor jezelf? Als je overal ‘ja’ op zegt en jezelf ondergeschikt maakt aan de ander dan word je vanzelf moe. Je herkent je grenzen niet of negeert ze. Oeps.. !
10. Je anders voordoen dan je bent
Maskergedrag. Je kwetsbaar opstellen en tonen wie je echt bent is niet altijd even gemakkelijk. Je kunt jezelf al vroeg in je leven aanleren om je zo te gedragen zoals je verwacht dat een ander je graag ziet. Of waarmee je het meeste bereikt in het leven. Of social media geil zijn. Uiteindelijk erg vermoeiend. Want ook in dit geval ben je bezig emoties te negeren. Je leeft dan niet het echte leven in het hier & nu, maar meer vanuit je hoofd.
Wat is jouw veroorzaker?
De verkeerde baan hebben, een ongezonde relatie hebben, gedoe in de familie, een lichamelijke aandoening, een mentale aandoening of veel pijn hebben. Al schrijvende merk ik dat ik dit rijtje van 10 wel kan gaan verdubbelen met nog meer redenen. Ieders situatie is natuurlijk weer anders.
Het is altijd goed dat je voor jezelf reflecteert. Ben ik vaak moe? Wanneer op de dag? Wat is dan de aanleiding? Een goede manier om inzicht te krijgen is te werken met een dagboek. Houd een week lang je energieniveau bij en je zult gemakkelijk(er) de ‘dader’ kunnen identificeren.
Algemene tips
# BRAVO geven je de richtlijnen om je vitaal te voelen.
# Zorg goed voor jezelf. Wees gerust een beetje meer lief.
# Verander wat je niet kunt accepteren en accepteer wat je niet kunt veranderen.
# Vraag hulp als je het niet alleen denkt te kunnen.
# Spreek je wensen en behoeften uit.
Wil je direct hulp? Dit zijn de methodes die ik je kan bieden. Voel je welkom en zet die ene stap <3